Khi vào sáng thứ Hai đầu tuần, bạn biết rằng bản thân sắp gặp “biến” lớn thì sếp thả ngay đúng hai từ vào box chat: “Ủa em?”. Đây là cụm từ mà dường như dạo này, các bạn gen Z phải chao đảo và đứng hình. Và càng đặc biệt hơn đối với những ai đã đi làm, thì còn hốt hoảng hơn với cụm từ kể trên. “Ủa em?” được hàng loạt fanpage nhắc ra rả với đủ thể loại nội dung và cách truyền tải khác nhau. Nhưng thực sự bạn có biết ý nghĩa thật sự của nó là gì không? Nhất là đối với ngữ pháp Tiếng Việt. Đến với bảng tin ngay sau đây để khám phá rõ hơn về chủ đề thú vị này bạn nhé!
“Ủa” được Gen Z sử dụng với lớp nghĩa mới
Theo Từ điển tiếng Việt, “ủa” là phương ngữ thể hiện thái độ bất ngờ, ngỡ ngàng trước các sự việc không thể lường được. Lâu nay, từ này được người Việt sử dụng một cách tự nhiên, thậm chí là vô thức, trong đời sống hàng ngày. Song, vài tháng qua, cú pháp “ủa” lại được giới trẻ, đặc biệt là Gen Z, sử dụng rộng rãi trên mạng xã hội với lớp nghĩa mới. Bên cạnh hàm ý cảm thán, từ này còn được coi như lời mở đầu cho các cuộc hội thoại phàn nàn, chê trách từ cấp trên, đồng nghiệp hay đối tác.
“Ủa em” là cụm “cửa miệng” trong các đoạn tin nhắn công việc. Từ sếp dành cho nhân viên, đồng nghiệp với đồng nghiệp, đối tác với chúng ta. Hàm ý của cụm này thể hiện sự không hài lòng với thành quả công việc hoặc muốn “dằn mặt” vì đã không làm đúng yêu cầu. Lớp nghĩa này lần đầu xuất hiện vào tháng 3/2021 trên bài đăng của “Đài Tiếng Nói Gen Z“. Một trang Facebook tổng hợp các từ khóa phổ biến với giới trẻ.
“100% Gen Z mắc rối loạn lo âu, trào ngược dạ dày khi hồi hộp nên đề nghị các anh chị Gen X, Millennials không nhắn ‘ủa’, ’em ơi’ vào nhóm chat”. Bài đăng trên nhanh chóng nhận về hơn 3.800 lượt thích; hàng trăm bình luận và chia sẻ từ dân mạng. Đa số ý kiến đều bày tỏ đồng cảm với tình huống éo le này. Khẳng định đó là câu chuyện có thật khi đi làm.
“Ủa em” hiếm khi đi vào vấn đề chính ngay
“Mỗi lần thấy sếp nhắn ‘ủa em’, mình lại thấy tim hẫng một nhịp”, “Hễ thấy tin nhắn bắt đầu bằng cú pháp này là chỉ muốn nhắm mắt làm ngơ”, “Muộn rồi mà sao sếp còn ‘ủa em’ làm chi” là một số bình luận phổ biến nhất, được nhiều dân mạng tán thành nhất.
Ngay sau đó, trào lưu ‘ủa em’ nhanh chóng lan rộng trên mạng xã hội. Với hàng loạt bài viết, ảnh chế, phiên bản khác nhau được các trang Facebook ăn theo. Người gửi những tin nhắn đó cũng được mở rộng, từ cấp trên, đồng nghiệp cho tới đối tác, bạn chung nhóm bài tập. Loạt bài đăng này được đa số Gen Z ủng hộ nhiệt tình. Những tin nhắn theo cú pháp “ủa em” hiếm khi đi vào vấn đề chính ngay. Có thể ập đến vào bất cứ thời điểm nào trong ngày khiến nhiều bạn trẻ thấy lo lắng, áp lực.
“Có lần, mình nhận được tin nhắn yêu cầu sửa lại thiết kế vào lúc 23h từ khách hàng với cú pháp ‘Ủa, em ơi’ kéo theo một hàng dấu hỏi kéo dài. Sắp đi ngủ rồi mà vẫn phải lôi máy tính ra làm, dù thật sự chỉ muốn lờ đi”, Quỳnh Anh (23 tuổi, Hà Nội), chuyên viên thiết kế đồ họa, nói. Không chỉ dừng lại như một từ khóa trending trên mạng xã hội; trào lưu “ủa em” còn cho thấy giới trẻ đang chịu áp lực lớn về công việc; thiếu thời gian nghỉ ngơi và chăm sóc bản thân.
Các sếp ơi, làm ơn đừng dùng “Ủa em?” nữa!
Cứ “Ủa em?” được gửi tới tức là sắp có chuyện chẳng lành. Đi làm mà, ai chẳng muốn mọi thứ trôi chảy. “Ủa em?” sẽ dấy lên lo âu trong lòng thế hệ trẻ như gen Z. Càng nhiều dấu “?” thì mức độ càng đáng sợ. Thứ nhất, nếu muốn nhận xét, trách móc cấp dưới, hãy vào thẳng vấn đề. Các bạn trẻ sẽ tiếp thu. Bằng không, đừng tỏ vẻ ngạc nhiên thái quá và “giả trân”. Bởi chúng tôi còn non trẻ, vẫn cần trau dồi kinh nghiệm. Thứ hai, các sếp không nên nhắn “Ủa em?” vào đầu tuần, đêm muộn. Vì như vậy sẽ ảnh hưởng tới tâm trạng, thậm chí là sức khỏe của tất cả, chứ không riêng gì ai.
“Sếp dùng cụm ‘ủa em’ để phê bình cũng không sao, chỉ cần không nhắn vậy sau giờ làm là được. Cảm giác vừa nghỉ ngơi; vừa nơm nớp đợi tin nhắn tra hỏi vậy không thoải mái chút nào”, Lâm Anh (25 tuổi, Hà Nội), nhân viên văn phòng, chia sẻ. “Ủa em?” rất đáng sợ, làm ơn đừng khiến gen Z hoang mang nữa!
